Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Selçuk Tıp Dergisi’nin yayın süreçleri Uluslararası Medikal Dergisi Editörleri Komitesi (International Committee of Medical Journal Editors, ICMJE), Dünya Tıbbi Editörler Birliği (World Association of Medical Editors, WAME), Bilim Editörleri Konseyi (Council of Science Editors, CSE), Yayın Etiği Komitesi (Committee on Publication Ethics, COPE) ), Avrupa Bilim Editörleri Derneği (European Association of Science Editors, EASE) ve Ulusal Bilgi Standartları Örgütü (National Information Standards Organization, NISO) yönergelerine uygun olarak şekillendirilmiştir.

Dergimiz ‘Şeffaflık ve Akademik Yayıncılık En İyi Uygulamalar İlkelerine’ (Principles of Transparency and Best Practice in Scholarly Publishing) (doaj.org/bestpractice) uygundur. https://doaj.org/apply/transparency/

Tekrar yayın
Makalelerin daha önce hiçbir yerde yayınlanmamış ve yayın için başka bir dergiye gönderilmemiş olması gerekir (Tam metin şeklinde basılmamış olmak şartıyla bilimsel toplantılarla bağlantılı olarak yayınlanan sözlü bildiri ve poster bildirileri bilgilendirme kaydıyla hariç).

Aynı çalışmanın birden fazla dergiye eşzamanlı olarak gönderilmesi
Yazarlar aynı makaleyi aynı anda birden fazla dergiye gönderemezler. Editör, olası eşzamanlı gönderimi öğrenirse, makaleyi alan diğer editör (ler)e danışma hakkını saklı tutar. Böyle bir durumda editör, makaleyi incelemeden iade edebilir veya incelemeleri dikkate almadan reddedebilir. Editör bu kararları kendisi alabilir ya da ilgili diğer editör (ler)le tartışarak alabilir ve yazarlardan belli bir süre makale başvurusu kabul etmemeye karar verebilir. İlave olarak editör bu durumu, yazarların işverenlerine yazabilir veya bu tedbirlerin hepsini birlikte de hayata geçirebilir.

İntihali Engelleme Amaçlı Kontrol
Başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini, uygulamalarını, yazılarını, şekillerini veya eserlerini sahiplerine, bilimsel kurallara uygun biçimde, atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseriymiş gibi sunmaktır. Selçuk Tıp Dergisi, gönderilen tüm yeni makalelerde intihali engellemek Turnitin & Ithenticate yazılımını kullanır. Yazarlar bu taramayı kendisi yapar ve raporu makale sistemine yüklerler. Editöryal ekip de, gerek görüldüğü takdirde, makalenin intihal taramasını yapabilir. Benzerlik oranının %15’den az olması beklenir. Benzerlik oranında asıl ölçü, yazarın atıf yapma ve alıntılama kuralların uymasıdır. Benzerlik oranı %1 göründüğü hâlde atıf ve alıntı usulünce yapılmamışsa yine intihal söz konusu olabilir. Bu açıdan atıf ve alıntı kuralları yazar tarafından bilinmeli ve dikkatlice uygulanmalıdır. Akademik atıf sınırını aşan benzerlik taşıyan makaleler ve yayın kurallarına uygun olarak hazırlanmamış makaleler değerlendirmeye alınmayacaktır.

İsnad, İntihal, duplikasyon, sahte yazarlık/inkâr edilen yazarlık, araştırma/veri fabrikasyonu, makale dilimleme, dilimleyerek yayın, telif hakları ihlali ve çıkar çatışmasının gizlenmesi, etik dışı davranışlar olarak kabul edilir. Kabul edilen etik standartlara uygun olmayan tüm makaleler yayından çıkarılır. Buna yayından sonra tespit edilen olası kuraldışı, uygunsuzluklar içeren makaleler de dahildir.

Sahtecilik
Araştırmaya dayanmayan veriler üretmek, sunulan veya yayınlanan eseri gerçek olmayan verilere dayandırarak düzenlemek veya değiştirmek, bunları rapor etmek veya yayımlamak, yapılmamış bir araştırmayı yapılmış gibi göstermektir. Araştırma kayıtları ve elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan yöntem, cihaz ve materyalleri kullanılmış gibi göstermek, araştırma hipotezine uygun olmayan verileri değerlendirmeye almamak, ilgili teori veya varsayımlara uydurmak için veriler ve/veya sonuçlarla oynamak, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmektir. Sahtecilik tespit edilen yazılar değerlenmeye alınmayacak, yayınlanmış olanlar yayından kaldırılacaktır. Tespiti durumunda editör sahtecilik bulunan çalışmayı, yazarların işverenlerine ve ilgili kurumlara yazabilir.

Selçuk Tıp Dergisi editörleri; intihal, alıntı manipülasyonu, veri tahrifatı, veri uydurması ve diğer araştırma suiistimalinin meydana geldiği makalelerin yayınlanmasını önlemek için tedbir alacaktır. Hiçbir durumda editörler bu tür bir suistimalin gerçekleşmesine bilerek izin vermeyecektir. Editörler, dergilerinde yayınlanan bir makaleyle ilgili herhangi bir araştırma suistimali iddiasından haberdar olmaları durumunda, iddialarla ilgili olarak COPE’un yönergelerini izleyeceklerdir.

Etik İhlal Bildirimleri
Okurlar, Selçuk Tıp Dergisi’nde yayınlanan bir makalede önemli bir hata ya da yanlışlık fark ettiklerinde ya da editoryal içerik ile ilgili (intihal, yinelenen makaleler vb.) herhangi bir şikâyetleri olduğunda [email protected] ve [email protected] adreslerine e-posta göndererek bildirimde bulunabilir. Gelişmemiz için fırsat sağlayacağından başvuruları memnuniyetle karşılarız, hızlı ve yapıcı bir şekilde geri dönüş yaparız.

Bilimsel Suistimal İddiaları-Şüpheleri
Bilimsel suistimalin farklı tanımları vardır. Selçuk Tıp Dergisi, büyük yayın etiği kurumları tarafından oluşturulan rehberliği takip ederken bu sorunları vaka bazında ele almaktadır. Editörler, etik ihlalden şüphelenirse veya bir ihlal iddiası olursa harekete geçmekle yükümlüdürler. Bu görev hem yayınlanmış hem de yayınlanmamış makaleleri kapsar. Editör, olası suistimallerle ilgili endişeleri dile getiren makaleleri basitçe reddetmemelidir. Etik olarak iddia edilen davaları takip etmekle yükümlüdür. Editör, uygun olduğunda COPE akış şemalarını izlemelidir. Editörler, öncelikle görevi kötüye kullandığından şüphelenilen kişilerden bir yanıt istemelidir. Yanıttan memnun kalmazlarsa, ilgili işverenlerden veya kurumdan araştırma yapmasını istemelidir. Editör, iddia edilen suistimalle ilgili uygun bir soruşturmanın yürütülmesini sağlamak için tüm makul çabayı göstermelidir. Editör soruna bir çözüm bulmak için ısrar etmeli, tüm makul girişimleri yapmalıdır. Bu zahmetli ama önemli bir görevdir.

Selçuk Tıp Dergisi, aşağıdaki konular veya benzeri konularda suistimal iddialarıyla karşılaştığında COPE akış şemalarına uygulamayı taahhüt eder.
 
•Tekrar yayından şüphelenildiğinde,
•İntihalden şüphelenildiğinde,
•Uydurma verilerden şüphelenildiğinde,
•Yazarlık değişikliği taleplerinde,
•Açıklanmamış çıkar çatışması durumundan şüphelenildiğinde,
•Haksız veya hediye yazarlıktan şüphelenildiğinde,
•Bir yazıda etik problemden şüphelenildiğinde,
•Etik ihlal şüphesi e-posta vb. ile doğrudan haber verildiğinde,
•Sosyal medya aracılığıyla etik ihlal şüphesi duyurulduğunda,

Şikayet Prosedürü
Bu prosedür, dergimizin veya yazı kadromuzun sorumluluğunda olan içerik, prosedürler veya politikalarla ilgili şikayetler için geçerlidir. Şikayetler, iyileştirme için bir fırsat ve teşvik sağlayabilir. Bu nedenle şikayetlerinize hızlı, nazik ve yapıcı bir şekilde yanıt vermeyi amaçlıyoruz.

Şikayetler doğrudan [email protected] ve [email protected] adreslerine e-posta ile gönderilmelidir. Tüm şikayetler gizli olarak ele alınacaktır. Editör, şikayetlere anında yanıt verir. Editör, şikayetlerle ilgili COPE akış şemasında belirtilen prosedürü takip eder.  Mümkünse iki hafta içinde tam bir yanıt verilecektir. İhtiyaç duyulduğunda Yayın/Editör Kurulu’nun kendi içinde çözemediği konular için tarafsız bir temsilci atanacaktır. İtiraz ve şikayetler için karar verme süreçlerinde nihai kararı Baş Editör verecektir.

Düzeltme, Geri Çekme, Endişe İfadesi
Editörler, yayınlanan makalede, bulguları, yorumları ve sonuçları etkilemeyen küçük hatalar tespit edilirse düzeltme yayınlayabilirler. Editörler, bulguları ve sonuçları geçersiz kılan büyük hatalar / ihlaller söz konusu olduğunda, makaleyi geri çekebilirler. Yazarlar tarafından araştırma veya yayını kötüye kullanmaya yönelik olasılık söz konusu ise; bulguların güvenilir olmadığına ve yazarların kurumlarının olayı soruşturmadığına dair kanıtlar var veya olası soruşturma haksız veya sonuçsuz görünüyor ise, editörler endişe ifadesi yayınlayabilirler. Dergimizde düzeltme, geri çekme veya endişe ifadesi ile ilgili olarak COPE ve ICJME yönergeleri dikkate alınır.

Etik ihlali tespit edilen çalışmanın;

Ayrıca yayım kurulu etik ihlalde bulunulan çalışma yazar(lar)ının daha önce yayınlanmış çalışmalarının yayım evlerine veya yayım kurullarına, yayımlanan çalışmaların geçerlik ve güvenilirliğini güvence altına almalarını veya geri çekmelerini önerebilir.

Etik kurul onayları
Selçuk Tıp Dergisi, bilimsel süreli yayıncılıkta etik güvence oluşturmak amacıyla, Yayın Etiği Komitesi’nin (COPE) “Dergi Editörleri için Davranış Kuralları ve En İyi Uygulama Rehber İlkeleri” ve “Dergi Yayıncıları için Davranış Kuralları” ilkelerini benimsemektedir. Bu kapsamda dergiye gönderilen çalışmalarda aşağıdaki hususlara uyulmalıdır:

 

Deneysel, klinik ve ilaç çalışmaları ve bazı olgu sunumlarının araştırma protokollerinin uluslararası sözleşmelere uygunluğu (World Medical Association Declaration of Helsinki “Ethical Principles for Medical Research Involving Human Subjects,” amended in October 2013, www.wma.net) için etik komite onayı gereklidir ve bu onamın belgelendirilmesi yazıların yayınlanmasında esas teşkil edecektir.

Araştırma Etiği İlkeleri
Selçuk Tıp Dergisi araştırma etiğinde en yüksek standartları gözetir ve aşağıda tanımlanan uluslararası araştırma etiği ilkelerini benimser. Makalelerin etik kurallara uygunluğu yazarların sorumluluğundadır.

Çalışma herhangi bir kurum ya da kuruluşta gerçekleştirilecekse bu kurum ya da kuruluştan çalışma yapılacağına dair onay alınmalıdır. İnsan öğesi bulunan çalışmalarda, “yöntem” bölümünde katılımcılardan “bilgilendirilmiş onam” alındığının ve çalışmanın yapıldığı kurumdan etik kurul onayı alındığı belirtilmesi gerekir.


Özel Sayı, Ek Sayı (kongre özetleri) Yayımlama Politikası
Dergimizde yayın kurulu kararı ile özel sayı ya da ek sayı basılabilir.

Editöryal Gizlilik Yükümlülüğü
Selçuk Tıp Dergisi’nin editörleri, gönderilen tüm yazıları gizli belgeler olarak ele alır; bu durum, yazarların izni olmadan bir yazı hakkındaki bilgileri kimseye ifşa etmeyecekleri anlamına gelir. Makale inceleme sürecinde şu kişiler makalelere erişebilir: Editörler, Hakemler, Yayın Kurulu Üyeleri. Bir yazıyla ilgili ayrıntıların yazarların izni olmadan üçüncü bir şahsa iletilebileceği tek durum, editörün ciddi araştırma suistimalinden şüphelenmesidir.

Yazıların sorumluluğu ve çıkar çatışmaları
Dergide yayımlanan yazıların her türlü sorumluluğu (etik, bilimsel, yasal vb.) yazarlara aittir. Yazım kurallarına uygun olarak hazırlanmamış olan yazıların incelenmeye alınıp alınmaması Yayın Kurulu’nun insiyatifindedir. Yayına kabul edilen yazıların her türlü yayın hakkı dergiye aittir. Bu hak özel düzelenmiş yayın hakkı devir formu ile bütün yazarların imzası ile tespit edilir. Sorumlu yazar tarafından imzalanmış bir Telif Hakkı Devir Formu dergiye makale kabul sistemi yoluyla gönderilmelidir. Her makale için ayrı bir form sunulmalıdır. Telif Hakkı Devir Formu olmadan gönderilen yazılar kabul edilmeyecektir. Yazarlar, eserleri başka bir dergiye vermeyeceklerini, orijinal ya da başka bir dilde yayınlamadıklarını ya da Selçuk Tıp Dergisi'nin yazılı izni olmaksızın bir üçüncü tarafın makaleyi kullanmasına izin verilmeyeceğini onaylamalıdırlar. Makalenin reddedilmesi durumunda, tüm telif hakları yazarlara iade edilmiş sayılır.

Çalışmada veri toplanması, deney aşaması, yazım ve dil düzenlemesi dahil olmak üzere herhangi bir aşamasında finansal çıkar çatışması olmadığı bildirilmelidir. Çalışmada varsa ticari sponsorluk bildirilmelidir. Selçuk Tıp Dergisi, gönderilen makalelerin değerlendirme sürecine dahil olan yazarların ve bireylerin, potansiyel çıkar çatışmasına ya da önyargıya yol açabilecek finansal, kurumsal ve diğer ilişkiler dahil mevcut ya da potansiyel çıkar çatışmalarını beyan etmelerini talep ve teşvik eder.

Katılımcıların Kişisel Verilerinin Korunması
Hastanın anonimliğini dikkatli bir şekilde korumak yazarların sorumluluğundadır. Bir hastanın bir fotoğraftan veya başka bir fotoğraftan veya beraberindeki herhangi bir metinden tespit edilme şansı varsa bunlar kapatılmalıdır. Tanımlanabilir resimler anonim hale getirilmelidir. Hasta tanınırlığının mevcut olduğu durumlarda hasta onam formu alınmalı ve sisteme eklenmelidir. Hastanın herhangi bir şekilde tanınmadığı durumlarda onay gerekmemektedir. İnsanlarla ilgili deneysel araştırmalara ilişkin makalelerde; hastaların ve gönüllülerin geçirebilecekleri prosedürlerin ayrıntılı bir açıklamasını takiben yazılı, bilgilendirilmiş rızasının alındığını belirten bir ifade eklenmelidir.

Derginin Yayın Kurulu, itiraz ve şikâyet vakalarını, COPE rehberleri kapsamında işleme almaktadır. Yazarlar, itiraz ve şikayetleri için doğrudan baş editör veya yayın kurulu ile temasa geçebilirler. İhtiyaç duyulduğunda Yayın Kurulu’nun kendi içinde çözemediği konular için tarafsız bir temsilci atanmaktadır. İtiraz ve şikayetler için karar verme süreçlerinde nihai kararı Baş Editör verecektir. Yayıncı ve editör gerektiğinde düzeltmeler, açıklamalar, geri çekilmeler ve özürler yayınlamaya her zaman hazırdır.